Στέλιος Κυριακίδης: Ο άγνωστος ήρωας

Γνωρίζετε τον Στέλιο Κυριακίδη; (Δυστυχώς) το πιθανότερο είναι όχι. Κι όμως θα έπρεπε να τον γνωρίζουν όλοι οι Έλληνες αφού πρόκειται για έναν πραγματικό ήρωα, έναν αθλητή που κατέκτησε την Αμερική με όπλο (και κίνητρο) την αγάπη του για την πατρίδα του!
Κι ενώ στο Χόλιγουντ ετοιμάζουν ταινία για τον Κυριακίδη, στην Ελλάδα χρειάστηκε… αγώνας για να παραλάβουμε το άγαλμα του ως δώρο (!) από τους Αμερικανούς!

Ποιος ήταν ο Στέλιος Κυριακίδης
O Στέλιος Κυριακίδης γεννήθηκε στην Κύπρο το 1910 και από μικρός έδειξε την έφεση του στον αθλητισμό και στους δρόμους αντοχής.
Μετακομίζει στην Αθήνα το 1934 και εργάζεται ως εισπράκτορας στην ηλεκτρική εταιρεία χωρίς όμως να εγκαταλείψει τον αθλητισμό: διακρίθηκε αρκετές φορές ενώ κατέρριψε την πανελλήνια επίδοση του Σπύρου Λούη στον Μαραθώνιο. Ο ίδιος ο Λούης κάλεσε τον Κυριακίδη στο σπίτι του και του είπε: «Παιδί μου Στέλιο, να τρέχεις πάντα, γιατί εμείς οι Έλληνες γεννηθήκαμε για να τρέχουμε. Μόνο έτσι καταφέραμε να ζήσουμε τόσους αιώνες».
Μετά την είσοδο των ναζιστών στην Αθήνα, το 1941, ο Κυριακίδης παντρεύτηκε την Ιφιγένεια και απέκτησαν τρία παιδιά. Το 1943, συνελήφθη από Γερμανούς με άλλα 49 άτομα (τα οποία εκτελέστηκαν). Ο Γερμανός αξιωματικός ήταν μαραθωνοδρόμος και τον άφησε ελεύθερο, όταν βρήκε στο πορτοφόλι του την κάρτα διαπίστευσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 1936 στο Βερολίνο.

Ο 50^ος Μαραθώνιος της Βοστώνης και η ώρα της δόξας

Το 1946, ο 36χρονος Στέλιος Κυριακίδης αποφάσισε να συμμετάσχει στον περίφημο πεντηκοστό Διεθνή Μαραθώνιο της Βοστώνης (42.195 μ.), μετά από τιμητική πρόσκληση των διοργανωτών. Η σύζυγος του έσπευσε να τον αποθαρρύνει αφού λόγω της Κατοχής ήταν αδύναμος και υποσιτισμένος ενώ είχε πέντε χρόνια να αγωνιστεί. Ο ίδιος όμως είχε πάρει την απόφαση του… Πουλώντας προσωπικά του αντικείμενα και μετά από πολλές και αγωνιώδεις προσπάθειες, ο Κυριακίδης κατάφερε τελικά να επιβιβαστεί σε αεροπλάνο για την Αμερική στις 4-4-1946.
Οι γιατροί των αγώνων βλέποντας τον εξαιρετικά αδύναμο είχαν αμφιβολίες για το αν έπρεπε να του δώσουν άδεια να συμμετάσχει: στην ουσία φοβόντουσαν για την ίδια του τη ζωή… Ο ίδιος όμως δε δεχόταν κουβέντα αφού όπως δήλωνε: «Ήρθα να τρέξω για επτά εκατομμύρια πεινασμένους Έλληνες». Υπέγραψε έτσι υπεύθυνη δήλωση ότι αναλαμβάνει ο ίδιος την ευθύνη.
Στις 20 Απριλίου του 1946 δόθηκε η εκκίνηση του φημισμένου 50ου μαραθωνίου της Βοστώνης με μεγάλο φαβορί τον Αμερικάνο Κέλι. Ο Έλληνας μαραθωνοδρόμος έτρεξε με τη γνωστή του τακτική (ξεκίνησε χαλαρά στο ξεκίνημα για να κρατήσει δυνάμεις και άρχισε να επιταχύνει μετά το μέσο της διαδρομής).
Με τη δύναμη της ψυχής του, κατάφερε να είναι μπροστά στα τελευταία χιλιόμετρα. Δε μπορούσε να μη νικήσει… Ο ίδιος θυμόταν: «έναν ηλικιωμένο Έλληνα να τραβάει τα μαλλιά του και να λέει: Για την Ελλάδα Στέλιο μου! Για τα παιδιά σου!». Τότε ο Στέλιος Κυριακίδης έδωσε όλα τα σωματικά του αποθέματα και κατάφερε να φτάσει στη νίκη, φωνάζοντας στον τερματισμό: «For Greece!»
Ο χρόνος του (2:29:27) αποτέλεσε τον καλύτερο στην Ευρώπη και για 22 χρόνια τον καλύτερο στην Ελλάδα.
Ο Τζόνυ Κέλυ όταν ρωτήθηκε γιατί δεν κατάφερε να κερδίσει, απάντησε: «Πως θα μπορούσα να κερδίσω ποτέ έναν τέτοιον αθλητή; Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου κι αυτός για μια ολόκληρη πατρίδα».

Το πακέτο Κυριακίδη
Η νίκη του προκάλεσε πάταγο! Οι Αμερικανοί έσπευσαν να του δώσουν χρήματα και να του προτείνουν να μείνει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο ίδιος, όμως, άφησε άφωνο ακόμη και τον πρόεδρο της Αμερικής, Τρούμαν όταν τον ρώτησε τι θα ήθελε να του προσφέρει ως δώρο: «Για μένα δε θέλω τίποτα. Μόνο για την Ελλάδα». Και το εννοούσε.
Έμεινε στην Αμερική και για ένα μήνα πάλεψε να μαζέψει βοήθεια για την πατρίδα…. Καθώς η νίκη του είχε συγκινήσει Αμερικανούς και ομογενείς, το ποσό  που κατάφερε να συγκεντρώσει έφθασε τα 250.000 δολάρια (τεράστιο ποσό για την εποχή…) ενώ η οικογένεια Λιβανού έστειλε έξι πλοία με είδη πρώτης ανάγκης στη δοκιμαζόμενη πατρίδα. Η βοήθεια αυτή ονομάστηκε «Πακέτο Κυριακίδη».
Στις 23 Μαΐου 1946, ο Κυριακίδης επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου περίπου ένα εκατομμύριο Έλληνες τον υποδέχθηκαν με τιμές ήρωα ενώ για πρώτη φορά μετά την Κατοχή, φωταγωγήθηκε η Ακρόπολη προς τιμήν του. Δακρυσμένος κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής στους Στύλους του Ολυμπίου Διός δήλωνε: «Είμαι υπερήφανος που είμαι Έλλην».

Μέχρι το τέλος της ζωής του, αφιερώθηκε σε φιλανθρωπικά έργα και στον προσκοπισμό ενώ προέτρεπε τα παιδιά να στραφούν στον αθλητισμό, δημιουργώντας το γυμναστήριο “Αθλητικός Όμιλος Φιλοθέης”.
Ο ήρωας, Στέλιος Κυριακίδης πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου του 1987 και τάφηκε στον Πύργο Κορινθίας.

Η οδύσσεια του αγάλματος Κυριακίδη
Οι Αμερικανοί έγραψαν βιβλία για τον Κυριακίδη. Ετοίμασαν ντοκιμαντέρ (βραβευμένο μάλιστα) για τον άθλο του. Τα Disney Studios έχουν στα σκαριά και ταινία προς τιμήν του.
Και η σύγχρονη Ελλάδα; Πώς τίμησε και τιμά τον ήρωα της; Η ιστορία που ακολουθεί θα σας δώσει τη σκληρή απάντηση.
Εν όψει των Ολυμπιακών του 2004, λοιπόν, Αμερικανοί και Έλληνες ομογενείς σκέφθηκαν να κάνουν δώρο στην Ελλάδα ένα άγαλμα του Στέλιου Κυριακίδη, αντίγραφο του αγάλματος που κοσμεί την Βοστώνη. Τα έξοδα κατασκευής (περίπου 250.000 δολάρια) ανέλαβε ο ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας, Τζιμ Ντέιβις.
Ο τότε δήμαρχος Αθηναίων, Δημήτρης Αβραμόπουλος ταξιδεύει στη Βοστώνη για την τελετή αδερφοποίησης των δύο πόλεων και οι Αμερικανοί του ανακοινώνουν την πρόθεση τους για τη δωρεά του αγάλματος. Ο δήμαρχος (δείχνει) να ενθουσιάζεται.
Λίγους μήνες μετά, όμως, όταν οι Αμερικανοί έρχονται με τη σειρά τους στην Αθήνα, μένουν… κάγκελο: «Άγαλμα; Δε θυμάμαι να έχουμε συμφωνήσει για κάτι» ήταν η απάντηση του Αβραμόπουλου που άφησε άφωνους τους Βοστωνέζους!
Ο γιος του Στέλιου, όμως, ο Δημήτρης Κυριακίδης σπεύδει να τους ηρεμήσει. Σε λίγο καιρό, υπάρχουν δημοτικές εκλογές και ο δήμαρχος θα αλλάξει! Και πράγματι, στο δημαρχείο μπαίνει η Ντόρα Μπακογιάννη. Νέα συνάντηση, νέα συμφωνία. «Θέλουμε το άγαλμα και θα το βάλουμε μπροστά στο Καλλιμάρμαρο».
Γιατί δε το βλέπετε στο Καλλιμάρμαρο; Γιατί η κυρία Μπακογιάννη ενημέρωσε τους Βοστωνέζους πως: «ο δήμος Αθηνών άλλαξε γνώμη. Δε θέλουμε το άγαλμα».
Σε απόγνωση (και ντροπιασμένος) ο Δημήτρης Κυριακίδης έρχεται σε επαφή με το δήμο Μαραθώνα που δέχεται το άγαλμα και ο υιός Κυριακίδης αποφασίζει να πληρώσει αυτός για τη μεταφορά. Και το άγαλμα φτάνει στη χώρα μας…
Για τον εκτελωνισμό απαιτούνται περίπου 50.000 ευρώ και οι υπάλληλοι του τελωνείου είναι ανένδοτοι. Και ενώ έχουμε φτάσει μόλις δύο μήνες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ο Κυριακίδης μαθαίνει ότι ο εκτελωνισμός θα γίνει δωρεάν αν φανεί ότι το άγαλμα είναι προσφορά ελληνικού συλλόγου της ομογένειας.
Τρέχει ο Κυριακίδης, τρέχουν οι ομογενείς, ετοιμάζονται τα χαρτιά και το άγαλμα των Ελλήνων ηρώων απελευθερώνεται από τα χέρια της ελληνικής γραφειοκρατίας.
Τοποθετείται στην παραλία Μαραθώνα, κανένα ελληνικό κανάλι όμως δεν κάλυψε τηλεοπτικά το γεγονός. Δεν πειράζει: ήταν εκεί 18 τηλεοπτικοί σταθμοί από όλον τον πλανήτη!
Το άγαλμα μπορείτε να το δείτε αν πάτε στην παραλία του Μαραθώνα ενώ στο Μουσείο του Μαραθωνίου (Λεωφ. Μαραθώνος και 25ης Μαρτίου, Μαραθώνας Τηλ: 2294067617), θα δείτε και τα κειμήλια του Στέλιου Κυριακίδη. Αυτό που δε θα δείτε είναι το γιατί.



Γιατί καταντήσαμε έτσι. Γιατί ξεχάσαμε τους ήρωες μας. Γιατί αφήσαμε τους πολιτικάντηδες να ιεροσυλούν επί της ιστορίας μας. Γιατί γίναμε αγνώμονες. Γιατί δεν έχουμε τον Στέλιο Κυριακίδη πρότυπο και οδηγό στη νέα κατοχή που περνάει η πατρίδα μας και γιατί δε προσπαθούμε να του μοιάσουμε. «Για μένα δε θέλω τίποτα», κυρία Μπακογιάννη, κύριε Αβραμόπουλε. «Μη ξεχάσετε μόνο την πατρίδα μας».
Στέλιος Ποτηράκης

Σχόλιο του Στέλιου Γιαννόπουλου:
Όταν είσαι άχρηστος, επιδιώκεις να κάνεις όλη  την κοινωνία άχρηστη για να φαίνεσαι χρήσιμος.
 Όταν είσαι απλά ένα ωφελιμιστικό τομάρι, προσπαθείς να κάνεις και του υπόλοιπους, βολεμένους να μην φαίνεσαι το πόσο τομάρι είσαι.
 Όταν είσαι αμόρφωτος, ατάλαντος, απολίτιστος, με IQ -, τότε χρειάζεσαι όλη την κοινωνία να βρίσκεται στο ναδίρ, για να αποκτάς αξία.
 Και φυσικά εννοείται πως εσύ θα είσαι στο roof garden με τους ισχυρούς και όλοι οι άλλοι, οι υποτελείς σου.
 Όταν είσαι ένα δωσολογικό κάθαρμα, το μόνο σου μέλημα, να «θάψεις» όσο πιο βαθειά γίνεται τους ήρωες, και για να μην φαίνεται η δική σου προδοσία, αλλά για να μοστράρεις για ήρωας, σωτήρας, εθνάρχης.
 Από Εφιάλτες, Ράλληδες, Μητσοτάκουλες , Καραντεμπέλιδες και διαβολοαντρέου, χορτάσαμε!

Πηγή: Το Χωνί