Τεράστιες οι μειώσεις στις συντάξεις

Ο πασόκος Γ. Κουτρουμάνης, τέως συνδικαλιστής και συνδημιουργός μαζί με τον Α. Λοβέρδο (υπουργός και υφυπουργός Εργασίας, αντίστοιχα) των αντιασφαλιστικών νόμων 3863 και 3865 του 2010, εμφανίζεται μεν επικριτικός προς το σχέδιο Κατρούγκαλου, την ίδια στιγμή όμως βάζει πλάτη στην επιχείρηση εξαπάτησης των εργαζόμενων. Πώς; Παρουσιάζοντας σημαντικά μικρότερες τις απώλειες που θα έχουν οι συντάξεις.

Αυτό δεν το κάνει μόνο για να στηρίξει τη νέα αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση, αλλά και επειδή έχει τη φωλιά του λερωμένη. Αν έλεγε την αλήθεια, τότε θα φαινόταν ότι και οι δικοί του νόμοι προκαλούν τεράστιες απώλειες στις συντάξεις (γύρω στο 80%). Μάλιστα, επειδή το σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπει ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με τους νόμους Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, θα φαινόταν ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι πιο… γενναιόδωρη!

Πρέπει, βέβαια, να σημειώσουμε ότι το σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος είναι καθαρά προπαγανδιστικό. Δεν πρόκειται να πάνε σε καμιά… πολεμικού τύπου διαπραγμάτευση με την τρόικα. Οι βασικές κατευθύνσεις της νέας αντιασφαλιστικής ανατροπής είναι ήδη συμφωνημένες και αποτυπωμένες στο Μνημόνιο. Για παράδειγμα, έχουν συμφωνήσει σε «στενότερη σύνδεση εισφορών με παροχές», που σημαίνει μείωση των συντάξεων κάτω από τα άθλια επίπεδα του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Εχουν ακόμα συμφωνήσει για «εξοικονόμηση» 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) το 2016. Αυτό το ποσό δε βγαίνει, αν δεν κόψουν τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις. Επομένως, η προαναγγελλόμενη… αιματηρή διαπραγμάτευση με

την τρόικα θα είναι ένα ακόμα θέατρο. Οπως έγινε το περασμένο καλοκαίρι, όπως έγινε με τα «κόκκινα» δάνεια, όπως έγινε με την ιδιωτικοποίηση των 14 αεροδρομίων (και όχι μόνο).

Το νομοσχέδιο που θα πάει για ψήφιση στη Βουλή θα είναι εφιαλτικότερο από το εφιαλτικό σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος, «γλυκαίνοντας» κάποιες πλευρές καθαρά για προπαγανδιστικούς λόγους.

Ο Κουτρουμάνης, λοιπόν, αποφάσισε να βάλει πλάτη για να περάσει το νέο ασφαλιστικό, που αποτελεί απλώς χειροτέρευση του νόμου που ο ίδιος με τον Λοβέρδο πέρασαν το 2010. Και επαναλαμβάνει μια απάτη που είχε επιχειρήσει και το 2010. Μοίρασε στα άσχετα παπαγαλάκια του αστικού Τύπου κάποιους πίνακες, οι οποίοι υποτίθεται ότι δείχνουν τις απώλειες που θα υποστούν οι συντάξεις με το σχέδιο Κατρούγκαλου. Και τα παπαγαλάκια, πρώτον επειδή είναι εντελώς άσχετα (τους λες «λαγός-κυνηγός-δάσος» και με δυσκολία σχηματίζουν πρόταση) και δεύτερον επειδή δεν έχουν καμιά διάθεση να ψάξουν την αλήθεια και να την πουν στους εργαζόμενους, πήραν το έτοιμο υλικό του Κουτρουμάνη και το σερβίρουν.

Ας πάρουμε έναν από τους πίνακες του Κουτρουμάνη, που αφορά ασφαλισμένο με 20 (πλήρη) έτη ασφάλισης. Στην πρώτη στήλη φαίνονται οι συντάξιμες αποδοχές, στη δεύτερη στήλη η σύνταξη με το παλιό σύστημα και στην τρίτη η σύνταξη με το σχέδιο Κατρούγκαλου (σύμφωνα με τον Κουτρουμάνη).

Οπως φαίνεται από τον πίνακα, η μείωση στη σύνταξη δεν είναι και τόσο δραματική. Ξεκινά από 18 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ και φτάνει μέχρι 50 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Οπότε, μπορεί σε κάποιους εργαζόμενους, που σκέπτονται καιενεργούν μοιρολατρικά, να περάσει η αντίληψη: «τι να κάνουμε, θα το υποστούμε κι αυτό, μικρό το κακό τελικά».

Ολος αυτός ο πίνακας, όμως, είναι ένα απατηλό κατασκεύασμα. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Σε τι συνίσταται η απάτη; Στο ότι παίρνει τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές με το παλιό και με το νέο σύστημα, ενώ υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ τους. Ας πάρουμε το παράδειγμα αυτού που στον πίνακα φαίνεται να έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ. Με το παλιό ασφαλιστικό σύστημα, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονταν με το μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας (παλιότερα ίσχυε ο μέσος όρος της τελευταίας διετίας και ακόμα πιο παλιά ο τελευταίος μισθός). Με το νέο σύστημα, όμως, δηλαδή και με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη και με το σχέδιο Κατρούγκαλου, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται με το μέσο όρο ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου. Επομένως, εκείνος που με βάση την πενταετία είχε συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ, με βάση ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο θα έχει πολύ μικρότερες συντάξιμες αποδοχές και όχι 800 ευρώ. Οταν, λοιπόν, κάνεις υπολογισμούς βάζοντας τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές στο παλιό και το νέο σύστημα και πολλαπλασιάζοντας με τα κατά περίπτωση ποσοστά αναπλήρωσης, για να υπολογίσεις τη σύνταξη, διαπράττεις απάτη ολκής.

Πόσο μικρότερες θα είναι οι συντάξιμες αποδοχές δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια. Γιατί η μείωση γίνεται με δύο τρόπους. Πρώτον, με τον υπολογισμό του μέσου όρου όλου του εργασιακού βίου, αντί της τελευταίας πενταετίας, που οδηγεί σε μεγάλη μείωση. Δεύτερον, με τη μείωση των συντελεστών αναπροσαρμογής, με τους οποίους αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές κάθε χρόνου, για να υπολογιστεί μετά ο μέσος όρος. Το σχέδιο Κατρούγκαλου δεν μας δίνει καμιά ιδέα για το πώς θα διαμορφωθούν οι συντελεστές αναπροσαρμογής. Με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, όμως, οι συντελεστές αναπροσαρμογής μειώθηκαν σε σχέση με αυτούς που ίσχυαν παλιά, με αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές να μειωθούν ακόμα πιο πολύ. 

Παραθέτουμε έναν πίνακα που φαίνεται καθαρά πόσο μειώνονταν οι συντάξεις με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη (από μελέτη που κάναμε το 2010 και δημοσιεύτηκε τότε στην «Κόντρα»). Το παράδειγμα αφορά εργαζόμενους που αμείβονταν με τα βασικά (πριν το μνημονιακό πετσόκομμά τους) και θα έβγαιναν στη σύνταξη με 4.800 ένσημα. Από τον πίνακα μπορεί κανείς να διαπιστώσει πόσο μειώνονται οι συντάξιμες αποδοχές (μεταξύ 26% και 29%, ανάλογα με την περίπτωση) και πόσο μειώνεται η σύνταξη (περίπου 80%!).

Αυτή την τεράστια μείωση θέλει να κρύψει ο Κουτρουμάνης και γι’ αυτό έβαλε τους ανθρώπους του να φτιάξουν τους πίνακες της απάτης και να τους μοιράσουν στα παπαγαλάκια, για να παίξουν το παιχνίδι της εξαπάτησης των εργαζόμενων, καθησυχάζοντάς τους με τις δήθεν μικρές μειώσεις, για να μην υπάρξει αγωνιστικό ξέσπασμα. Ο ίδιος ο Κουτρουμάνης ομολόγησε στο πρωινάδικο του Mega στις 6 Γενάρη, ότι με το νέο σύστημα οι συντάξιμες αποδοχές μειώνονται και δεν παραμένουν οι ίδιες. 

Οταν κάποιος από το πάνελ μίλησε για συντάξιμες αποδοχές ύψους 2.000 ευρώ, τον διέκοψε για να πει ότι με βάση υπολογισμού ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο δεν υπάρχει περίπτωση να βγουν συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Το είπε για τις ανάγκες της στιγμής, ενώ οι απατηλοί πίνακές του εξακολουθούν να κυκλοφορούν και να μιλούν για συντάξιμες αποδοχές ακόμη και ύψους 2.000 ευρώ!

Δε θα δίνεται ολόκληρη η «εθνική σύνταξη»

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Κουτρουμάνης κάνει μια ακόμη απάτη. Στους πίνακές του ενσωματώνει στη νέα σύνταξη (τρίτη στήλη) ολόκληρη τη λεγόμενη εθνική σύνταξη (384 ευρώ), ενώ ξέρει πολύ καλά ότι δε θα δίνεται ολόκληρη παρά μόνο σε όσους έχουν 40 χρόνια ασφάλισης και έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Ολοι οι υπόλοιποι θα παίρνουν κλάσμα της εθνικής σύνταξης.

Η μείωση γίνεται με δυο τρόπους. Πρώτον, με μείωση 1/40 για κάθε ένα χρόνο ασφάλισης λιγότερο από τα 40. Δεύτερο, με μείωση κατά 1/200 για κάθε μήνα ηλικίας συνταξιοδότησης μικρότερης από τα 67 χρόνια. Ετσι, ένας ασφαλισμένος που βγαίνει στη σύνταξη στα 63 χρόνια του και με 15 (πλήρη) χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 51,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 144 ευρώ). Στα 63 και με 20 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 115,20 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 192 ευρώ). Στα 63 και με 25 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 147,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 240 ευρώ).

Ο Κατρούγκαλος στο προπαγανδιστικό σχέδιό του περιλαμβάνει τη δεύτερη μείωση (1/200 για κάθε μήνα πριν από τα 67), ενώ την πρώτη μείωση τη συνδέει με το κριτήριο της διαμονής στην Ελλάδα (μειώνεται κατά 1/40 για κάθε χρόνο διαμονής στην Ελλάδα μικρότερο από τα 40 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας του ασφαλισμένου). Αυτό πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι θα αλλάξει στην τελική μορφή του νέου Ασφαλιστικού. Δηλαδή, η εθνική σύνταξη δε θα είναι για όλους η ίδια, αλλά θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης. Πλήρης θα δίνεται μόνο για 40 έτη ασφάλισης, ενώ για λιγότερα έτη ασφάλισης θα μειώνεται κατά 1/40 το χρόνο. Αυτή είναι η φιλοσοφία χορήγησης αυτής της περιβόητης εθνικής (ή βασικής) σύνταξης, όπως φαίνεται καθαρά από το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τον έχει αποδεχτεί ως βάση (αυτή η αποδοχή αναφέρεται και στο τρίτο Μνημόνιο, αλλά και στην πρόταση που είχε υποβάλει στους ιμπεριαλιστές δανειστές ο ίδιος ο Τσίπρας στις 22.6.2015).

Στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του νόμου 3863/2010 προβλέπεται ρητά ότι «η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά, με βάση τα έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης». Πρέπει, λοιπόν, να θεωρείται σίγουρο ότι αυτή η θεμελιώδης διάταξη θα εισαχθεί και στο νομοσχέδιο Κατερούγκαλου, όταν αυτό θα πάει στη Βουλή (αφού δοθεί η σύμφωνη γνώμη της τρόικας). Γιατί αυτή η διάταξη υλοποιεί τη φιλοσοφία αυτού του νέου (αντι)ασφαλιστικού συστήματος. Μάλιστα, η σχετική διάταξη θα γίνει χειρότερη, γιατί ο νόμος Λοβέρδου-Κουτρουμάνη προέβλεπε πλήρη σύνταξη με 35ετία και στο 65ο έτος της ηλικίας, ενώ το σχέδιο Κουτρουμάνη προβλέπει 40ετία και στο 67ο έτος της ηλικίας. Αρα, για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων αυτή η περιβόητη εθνική σύνταξη θα είναι ένα φιλανθρωπικό βοήθημα 100-150 ευρώ (αν βγουν στη σύνταξη στα 67).

Το τελικό συμπέρασμα είναι πως οδηγούμαστε σε σφαγιασμό της σύνταξης. Κάποτε το εργατικό κίνημα αγωνιζόταν για να γίνει η κατώτερη σύνταξη του ΙΚΑ ίση με 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη. Κατάφερε να το κατακτήσει. Με τις πρώτες αντιασφαλιστικές ανατροπές (αρχές δεκαετίας του ’90), η κατώτερη σύνταξη άρχισε να μειώνεται. Πλέον δε θα μιλάμε για κατώτερη σύνταξη, που την έπαιρνε ο εργαζόμενος με 15 πλήρη έτη ασφάλισης, αλλά για ένα φιλανθρωπικό βοήθημα της τάξης των 200 ευρώ (συνολικά, εθνική+ανταποδοτική σύνταξη). Σ’ αυτό το άθλιο επίπεδο σκοπεύουν να στριμώξουν την πλειοψηφία των εργαζόμενων, που μετά βίας θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν 4.500 ένσημα (15 πλήρη χρόνια ασφάλισης) στα 67 τους χρόνια.

Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Πρέπει να υπάρξει γενικός εργατικός ξεσηκωμός για να μην περάσει αυτό το έκτρωμα.

Πηγή: ΚΟΝΤΡΑ